Duurzaam digitaal bewaren: Toegang
Deze laatste sectie bevat criteria met betrekking tot de toegankelijkheid tot de digitale objecten door eindgebruikers. Het is immers van belang dat gebruikers de juiste gegevens aangeboden krijgen en op een efficiënte manier de gewenste digitale objecten kunnen terugvinden.
Minimum richtlijnen
1. Alle digitale objecten zijn elektronisch toegankelijk
Een minimale eis is dat de digitale objecten 'gelezen' kunnen worden door de beheerders en gebruikers van het digitale archief.
- Bestanden staan op een drager waarvoor de passende afspeel- en weergaveapparatuur beschikbaar is.
- Gebruikers hebben toegang tot de bestanden.
Aanbevolen richtlijnen
2. Digitale objecten zijn online
Wanneer digitale objecten online worden aangeboden (via het web), wordt de toegankelijkheid voor de gebruiker in belangrijke mate verhoogd. Vanzelfsprekend wordt hierbij rekening gehouden met toegangsrechten en andere beperkingen.
- Alle digitale objecten zijn via het web beschikbaar.
3. Verwijzingen naar digitale objecten zijn persistent
Een persistente URI is een unieke verwijzing naar een digitaal object, dat in de loop van de tijd onveranderlijk blijft. Zo verzeker je dat gebruikers het ter beschikking gestelde object steeds kunnen terugvinden.
- Elk digitaal object is bereikbaar met een persistente URI
- Om toegankelijkheid op lange termijn te garanderen wordt een resolverinfrastructuur gebruikt.
4. Digitale objecten zijn raadpleegbaar in een open, gangbaar formaat
Wanneer digitale objecten in open, gangbare bestandformaten worden aangeboden, verhoogt dit de mate van leesbaarheid voor de gebruiker. Raadpleeg de richtlijnen voor digitalisering voor aanbevelingen met betrekking tot bestandsformaten voor raadpleging.
- Raadplegingsbestanden zijn beschikbaar in courante bestandsformaten.
- Waar mogelijk heeft de eindgebruikers keuze tussen verschillende formaten.
5. De digitale objecten zijn eenvoudig vindbaar en zoekbaar
Het moet voor elke gebruiker duidelijk zijn waar en hoe de digitale objecten beschikbaar worden gesteld. Een gebruiksvriendelijke toegang helpt dit te verwezenlijken. Raadpleeg de richtlijnen voor het publiceren en herbruikbaar maken van collectiegegevens.
- De digitale objecten zijn beschikbaar via een gebruiksvriendelijke toegang.
- De digitale objecten zijn beschikbaar in de taal van de gebruiker.
6. De digitale objecten zijn doorzoekbaar aan de hand van inhoudelijke kenmerken
Aan digitale objecten kunnen bij opname of na verwerking beschrijvende kenmerken (metadata) worden toegekend. Aan de hand hiervan kan een gebruiker de objecten terugvinden.
- Inhoudelijke metadata zijn doorzoekbaar.
7. De gebruiker krijgt informatie over de authenticiteit en integriteit van de digitale objecten
Het moet voor elke eindgebruiker duidelijk zijn in welke mate het aangeboden digitaal object overeenstemt met wat oorspronkelijk werd opgenomen in de digitale collectie. Alle veranderingen moeten dus worden getoond (preserveringsmetadata), evenals de wijze waarop de integriteit en authenticiteit worden gecontroleerd.
- De gebruiker heeft toegang tot de historiek van het digitaal object.
- De gebruiker krijgt bij ontvangst een verklaring over de manier waarop de integriteit en authenticiteit worden gegarandeerd.
Deze richtlijn is van toepassing op het duurzaam bewaren van digitale objecten. Meer informatie over deze eisen kunnen gevonden worden in het Scoremodel voor digitale duurzaamheid, waarop dit onderdeel van de richtlijn gebaseerd is.