Publicatie:METS in je digitale bibliotheek
In 2001 werd de Metadata Encoding and Transmission Standard (METS) gepubliceerd. METS schrijft voor hoe eigenschappen van objecten in een digitale bibliotheek worden beschreven en uitgewisseld. Maar waarom zou je deze standaard gebruiken in je eigen bibliotheek?
METS is een krachtige en flexibele standaard waarvoor al talrijke tools voor beschikbaar zijn. Een aanrader voor iedereen die een digitale bibliotheek op een efficiënte en duurzame manier wil beheren en ontsluiten.
| Titel | METS in je digitale bibliotheek (Voorkeurstitel) |
| Locatie | META nummer 2013/7 |
| Uitgever | |
| Jaar van uitgave | 2013 |
| Rechten | CC-BY-SA |
| Persistent ID |
Auteur
Henk Vanstappen
METS in je digitale bibliotheek
In 2001 werd de Metadata Encoding and Transmission Standard (METS) gepubliceerd. METS schrijft voor hoe eigenschappen van objecten in een digitale bibliotheek worden beschreven en uitgewisseld. Maar waarom zou je deze standaard gebruiken in je eigen bibliotheek?
Bij het digitaliseren van boeken en tijdschriften is het belangrijk de structuur van de gescande originelen in detail te registreren. Met structurele metadata leg je dan bijvoorbeeld de volgorde van de pagina’s vast, en groepeert ze tot afleveringen en jaargangen van een tijdschrift of de hoofdstukken en alinea’s van een boek. Een voor de hand liggende aanpak is het gebruik van ‘intelligente’ bestandsnamen en/of het bewaren van de scans in een mappenstructuur. Deze methode lijkt eenvoudig en doeltreffend, maar er zitten een aantal belangrijke nadelen aan vast. Het belangrijkste probleem is dat de structuur enkel impliciet wordt vastgelegd. Het is alsof je je boeken in het rek zou ordenen, zonder die orde in een catalogus vast te leggen. Vaak worden de digitale bestanden daarom aangevuld met een verklarend tekstbestand of tabel, waarin de nodige metadata worden vastgelegd. METS doet in wezen hetzelfde, maar door het gebruik van XML en door precies te bepalen hoe die structuur genoteerd moet worden, is de informatie beter uitwisselbaar tussen verschillende toepassingen.
Een METS document bestaat uit verschillende secties, die steeds in XML worden gecodeerd. De eerste secties bevatten inhoudelijke en administratieve metadata, zoals de bibliografische beschrijving van het gedigitaliseerde object en auteursrechtelijke informatie. Daarna volgt een opsomming van alle digitale bestanden en de ‘structural map’. Deze laatste geeft de hiërarchische structuur weer van het bibliografisch object. Die structuur kan op twee manieren opgevat worden: namelijk als de logische opbouw (bijvoorbeeld de onderverdeling in hoofdstukken of paragrafen), of als de fysieke structuur (zoals de opeenvolging van pagina’s die samen een boek vormen).
Verder is METS ook uitbreidbaar: vaak worden binnen het METS document andere standaarden toegepast, zoals EAD, Dublin Core of MODS voor de beschrijvende metadata en TEI voor de weergave van de logische opbouw van een document. Een andere gekende uitbreiding is METS/ALTO, waarmee ook de opmaak van pagina’s kan worden beschreven.
Digitale bibliotheken
METS wordt voornamelijk gebruikt in digitale bibliotheken om de nodige metadata op duurzame wijze vast te leggen en samen met de digitale objecten te bewaren. Zo is METS toegepast in de SIP-creator van de Universiteit Gent, een gebruiksvriendelijke software die toelaat om digitale bestanden en een uitgebreide bijhorende set metadata te verpakken in één digitaal pakket. Dat pakketje bevat dan genoeg informatie om het gedigitaliseerde werk in een digitaal depot op te nemen. eDepot software zoals Rosetta en Digitool (een toepassing voor het beheren van digitale objecten) kan METS interpreteren en verder verwerken. METS kan echter ook gebruikt worden in het hele digitaliseringsproces, van creatie tot online publicatie. Voorbeelden van software die deze integrale aanpak met METS ondersteunen zijn Greenstone en Goobi.
Kortom: METS is een krachtige en flexibele standaard waarvoor al talrijke tools voor beschikbaar zijn. Een aanrader voor iedereen die een digitale bibliotheek op een efficiënte en duurzame manier wil beheren en ontsluiten.
Meer lezen
Documentatie over en software voor METS staat op www.loc.gov/standards/mets.