Glossarium:Open Access
Open access is een brede internationale academische beweging die streeft naar vrije, gratis online toegang tot wetenschappelijke informatie, zoals publicaties en data. Als iedereen de inhoud kan lezen, downloaden, kopiëren, distribueren, printen, indexeren, in het onderwijs gebruiken, ernaar en erin zoeken, of anderszins gebruiken binnen de wettelijk geldende afspraken, wordt de publicatie 'open access' genoemd. Er zijn dan geen financiële, juridische of technische barrières om de informatie te lezen.
Open access is ook de term voor een nieuw businessmodel van wetenschappelijk publiceren waarbij informatie zonder kosten voor lezers beschikbaar is. Dit in tegenstelling tot het abonnementenmodel waarbij lezers, meestal via een bibliotheek, tegen betaling toegang hebben.
Een van de belangrijkste voordelen van open access is dat het de zichtbaarheid en het gebruik van wetenschappelijke resultaten vergroot. Bezwaren zijn er ook. Er is aandacht voor kwaliteit nodig.
De uitgangspunten van open access staan beschreven in de Berlin Declaration on Open Access to Knowledge in the Sciences and Humanities (2003) Deze verklaring is door veel internationale organisaties voor wetenschappelijk onderzoek ondertekend, ook door alle Nederlandse universiteiten en onderzoeksorganisaties.
In tegenstelling tot het Open Content-idee, dat verondersteld wordt toestemming te geven tot het aanpassen en wijzigen van werkstukken, beperkt Open Access zich tot vrije beschikbaarheid zonder meer. Dit is vooral van belang in de wetenschappelijke wereld, waar het onveranderd houden van de inhoud van een werkstuk als referentie voor verder werk van groot belang is.
| Persistent ID | |
| Bronnen | |
| Referenties |