Handboek rechten klaren:Uitzonderingen op het auteursrecht - karikatuur, parodie en pastiche
Voor elke handeling ten aanzien van een bepaald werk van een auteur is zijn toestemming vereist. In ruil voor het geven van die toestemming kan de auteur een vergoeding eisen. Er zijn echter bepaalde handelingen die de auteur niet kan verbieden.
Een auteur mag in zijn werk elementen van een werk van een andere auteur reproduceren bij wijze van karikatuur, parodie en pastiche zonder dat hiervoor diens toestemming is vereist.
Om te beantwoorden aan de uitzondering van de karikatuur, parodie en pastiche dient aan de volgende toepassingsvoorwaarden te worden voldaan:
- het werk moet vormelijk voldoende verschillend zijn van het origineel, en dus zelf voldoende creatief zijn;
- voor de normale lezer, kijker of luisteraar mag er geen verwarring mogelijk zijn tussen het origineel en de karikatuur, parodie of pastiche;
- het werk mag enkel die vormelementen hebben overgenomen die strikt noodzakelijk zijn;
- het werk moet een humoristische of kritische functie hebben zonder een al te nadrukkelijk commercieel oogmerk;
- het werk moet tegelijkertijd origineel zijn;
- het werk moet spotten met het originele werk.
Slechts als is voldaan aan al deze toepassingsvoorwaarden geldt de uitzondering van de karikatuur, parodie en pastiche. De veelheid aan toepassingsvoorwaarden zorgt er voor dat in de Belgische rechtspraak zelden een parodie wordt weerhouden.