Handboek rechten klaren:Veelgestelde vragen
Hoe auteursrecht respecteren op website?
Wat moet ik doen om het auteursrecht op mijn website te respecteren?
Wanneer je een website met beschermde werken (tekst, afbeelding, foto, muzieksequens, video’s of videoclips) wil creëren, is het belangrijk om de volgende stappen te ondernemen en om je te laten bijstaan door een in de materie bekwame persoon:
- stel een inventaris op van de elementen die op de website gereproduceerd of gebruikt worden en die auteursrechtelijk beschermd kunnen zijn.
- bepaal de rechthebbenden van het auteursrecht en de naburige rechten, van wie u een toestemming moet verkrijgen.
- definieer de handelingen waarin de auteursrechtelijke beschermde werken worden gebruikt, of m.a.w. de exclusieve rechten van de desbetreffende auteur en/of producent bepalen, en bijgevolg de vereiste toestemmingen die jeu moet verkrijgen m.b.t. het auteursrecht en de naburige rechten.
- stel een ontwerp van overeenkomst op en onderhandel over de rechten met de auteur(s) en/of met de producent of met hun respectievelijke beheersvennootschappen.
In het kader van die vierde stap vindt u nuttige informatie op de pagina’s “auteursrecht" en "naburige rechten".
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Verwijderen van online content?
Volstaat het verwijderen van online content om gevrijwaard te blijven van vervolging wanneer de rechthebbende van een auteursrechtelijk beschermd werk bezwaar aantekent tegen de online publicatie?
Indien je instelling of organisatie zelf een beschermd werk op de eigen website heeft geplaatst, dan volstaat het in principe niet om bij een bezwaar van de rechthebbende het werk onmiddellijk van de website te verwijderen om gevrijwaard te worden van vervolging. De rechthebbende behoudt het recht om een schadevergoeding te eisen voor deze inbreuk. Het al dan niet hebben van voorkennis over het feit dat het werk auteursrechtelijk beschermd is, is hierbij niet in het geding. In de praktijk zullen rechthebbenden zich echter wel vaak tevreden stellen met het feit dat hun werken onmiddellijk van de website worden verwijderd. Enige vorm van risicomanagement is dus vereist.
Indien je instelling of organisatie louter optreedt als hosting provider en de gebruikers van uw diensten deze diensten gebruiken om beschermd materiaal online te plaatsen, is de situatie anders. Een hosting provider die de louter door een afnemer van de dienst verstrekte informatie opslaat, is immers niet aansprakelijk voor deze opgeslagen informatie. De voorwaarden zijn dan echter wel dat:
- de hosting provider niet daadwerkelijk kennis heeft van de onrechtmatige activiteit of informatie, of geen kennis heeft van feiten of omstandigheden waaruit het onrechtmatige karakter van de activiteit of informatie blijkt;
- de hosting provider onmiddellijk actie onderneemt om de informatie te verwijderen of de toegang ertoe onmogelijk te maken wanneer hij van het onrechtmatige karakter kennis heeft.
Als een erfgoedorganisatie optreedt als hosting provider is het aangewezen dat het een schriftelijke overeenkomst opmaakt met de gebruiker van de geboden dienst waarin wordt gesteld dat de gebruiker aansprakelijk is in geval van inbreuk op de Auteurswet en dat de content onmiddellijk kan worden verwijderd in geval van onrechtmatigheid.
Dit stuk is gebaseerd op VOWB, Auteursrecht in wetenschappelijke bibliotheken
Rechthebbende is niet traceerbaar?
Wat moet ik doen als de rechthebbende niet te traceren valt?
Zolang er geen wettelijke oplossing is voor verweesde werken en de handeling die je wilt stellen niet onder een van de uitzonderingen op het auteursrecht valt, rest erfgoedorganisaties vaak niks anders dan aan risicomanagement te doen. Vaak is de inspanning die moet worden geleverd om alsnog de rechthebbende(n) op te sporen zeer groot en is de kans klein dat er effectief een rechthebbende opdaagt die zich verzet tegen het bewaren en het niet-commercieel toegankelijk maken. Een bemoeilijkende factor in het risicomanagement kunnen beheersvennootschappen zijn die claims trachten te stellen waarbij zij de bewijslast doorschuiven naar de erfgoedorganisatie.
Wanneer je na de nodige risicoafwegingen besluit een verweesd werk publiek toegankelijk te maken, is het raadzaam om:
- een clausule van bekendmaking op te nemen: een voorbeeld van een dergelijke clausule van bekendmaking is “Ondanks herhaaldelijke inspanningen van de gebruiker om de wetgeving betreffende auteursrechten te respecteren en de toestemming van de auteur, gerechtigde en/of rechthebbende te verkrijgen, is het traceren van deze laatste(n) niet gelukt. Degene die de auteursrechten op dit werk heeft, wordt daarom uitgenodigd met de gebruiker contact op te nemen om de nodige regelingen te treffen.”;
- het opzoekingswerk en het verzamelen van opzoekingsbewijzen te documenteren. Je verzamelt het best alle stukken (bijvoorbeeld brieven, e-mails, aantekeningen, faxen, oproepen …) die een bewijs kunnen leveren dat de nodige inspanningen werden geleverd om de auteur, gerechtigde en/of rechthebbende van een werk te traceren, voor het geval dit ooit nodig zouden blijken. Zo kun je je goede trouw beargumenteren.
Auteursrecht onderwerp foto?
Geldt er auteursrecht op het onderwerp van een foto?
Wanneer de foto gemaakt is door een auteur en voldoet aan de oorspronkelijkheidsvereiste en de vormvereiste, kan er sprake zijn van cumulatie: zowel de foto zelf als het onderwerp van de foto kunnen onderworpen zijn aan het auteursrecht.
Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen:
- foto’s waarvan het onderwerp een menselijke schepping is en foto’s waarvan het onderwerp een natuurlijke schepping is;
- foto’s waarvan het onderwerp eigendom is van een derde;
- foto’s waarvan het onderwerp een persoon is.
Menselijke creatie
Wanneer het onderwerp van de foto een menselijke schepping is, kan er verder een onderscheid worden gemaakt tussen
- foto’s van kunstwerken (schilderijen, beeldhouwwerken, tekeningen …)
- foto’s van gebruiksvoorwerpen (gebouwen, bepaalde onderdelen (bv. de carrosserie van een auto), designmeubilair en designobjecten (stoelen, tafels, servies, modeartikelen als brilmonturen …)
- foto’s van louter functionele vormen of technisch-bouwkundige voorzieningen (bv. sleutels, koorden, bepaalde soorten gereedschap, liftkooien …).
In het algemeen voldoen kunstwerken zowel aan de vorm- als aan de oorspronkelijkheidsvereiste van het auteursrecht en zijn ze beschermd. Wanneer de auteursrechtelijke beschermingstermijn niet verstreken is, moet dus steeds voorafgaande toestemming worden gevraagd op het moment dat men het kunstwerk als afbeelding wil gebruiken. Ook bij kunstwerken in de vorm van objets trouvés of ready mades is een voorafgaandelijke toestemming voor het gebruik van een afbeelding van die kunstwerken de beste oplossing. Ook veel gebruiksvoorwerpen zijn origineel of kunstzinnig. Als de auteursrechtelijke beschermingstermijn nog niet verstreken is, moet dus voorafgaand toestemming worden gevraagd wanneer men een foto van die gebruiksvoorwerpen wil gebruiken. Sinds midden 2016 bestaat in België echter wel panoramavrijheid. Hierdoor kunnen foto's gemaakt en verspreid worden van auteursrechtelijk beschermde werken van beeldende, grafische of bouwkundige kunst die zijn gemaakt om permanent in openbare plaatsen te worden geplaatst, zonder dat hiervoor toestemming nodig is van de rechthebbende. In het verleden moest men enkel geen toestemming vragen als er sprake was van een eerder toevallige afbeelding (als achtergrond of decor of ongewild …). Men moest steeds toestemming vragen indien men een foto wou gebruiken van werken van beeldende, grafische of bouwkundige kunst die zich permanent in openbare plaatsen bevinden, vandaag dus niet meer (tenzij aan de fotograaf zelf). Louter functionele vormen of technisch-bouwkundige voorzieningen vallen buiten de auteursrechtelijke bescherming en er is dus geen toestemming vereist van hun maker om afbeeldingen ervan te gebruiken.
Natuurlijke schepping
Wanneer het onderwerp van de foto een natuurlijke schepping is, kan er verder een onderscheid worden gemaakt tussen:
- foto’s van natuurelementen en landschappen, onaangeroerd en vrij van menselijk ingrijpen;
- foto’s van natuurlandschappen of –elementen waaraan menselijk ingrijpen te pas kwam (tuinen, parken, bloemperken, bloemstukken …);
- foto’s van een natuurlandschap waarin een menselijke productie staat (bv. een gebouw, een brug, een monument, een beeld …).
Bij natuurelementen en landschappen, onaangeroerd en vrij van menselijk ingrijpen is er geen sprake van een creatieve, menselijke ingreep. Zij genieten dan ook geen auteursrechtelijke bescherming. De ontwerpers van bijvoorbeeld tuinen en parken kunnen daarentegen soms wel als auteurs worden gezien. In het verleden moest men daarom steeds toestemming vragen indien men een foto van hun creatie wou gebruiken. Sinds midden 2016 bestaat in België echter panoramavrijheid. Hierdoor kunnen foto's gemaakt en verspreid worden van auteursrechtelijk beschermde werken van beeldende, grafische of bouwkundige kunst die zijn gemaakt om permanent in openbare plaatsen te worden geplaatst, zonder dat hiervoor toestemming nodig is van de rechthebbende. In het verleden moest men enkel geen toestemming vragen als er sprake was van een eerder toevallige afbeelding (als achtergrond of decor of ongewild …).
Onderwerp eigendom van een derde
Als het onderwerp van de foto eigendom is van een derde (van een privépersoon, een museum, archief ,bibliotheek of andere erfgoedorganisatie of -instelling), dient men een duidelijk onderscheid te maken tussen auteursrechten en eigendomsrechten. De overdracht van de materiële drager van het werk impliceert geenszins de overdracht van de auteursrechten op het werk. Dit betekent dat de eigenaar van de materiële drager voor bepaalde handelingen met het werk alsnog de toestemming zal moeten vragen van de auteursrechthebbende. De eigenaar van de materiële drager heeft wel het recht om het werk tentoon te stellen.
Portret
Wanneer het onderwerp van de foto een persoon is, geldt het portretrecht. Aan iedereen die leeft, moet in principe toestemming gevraagd worden voor een foto. Wanneer de geportretteerde overleden is, is in de regel tot 20 jaar na het overlijden de toestemming vereist van de erfgenamen. Er zijn wel twee voorwaarden om van deze bescherming te genieten:
- de afgebeelde persoon moet herkenbaar zijn;
- de afbeelding moet duurzaam zijn en medegedeeld kunnen worden.
Er zijn hierbij vier bijzondere categorieën:
- bekende personen: hierbij gaat men namelijk uit van een zogenaamde stilzwijgende toestemming tot het maken van foto’s, die wellicht niet uitdrukkelijk, maar wel zeker werd verleend. De foto moet wel betrekking hebben op het beroep dat zij uitoefenen of op de situatie of de reden waarom zij in het middelpunt van de belangstelling staan. De afbeelding mag geen afbreuk doen aan het recht op privacy en evenmin aangewend worden voor commerciële of publicitaire doeleinden.
- minderjarigen: voor het fotograferen van een kind is de toestemming van de ouders nodig, voor het fotograferen van een minderjarige op een leeftijd waarop hij over bepaalde dingen zelf kan beslissen, is de toestemming van zowel de ouders als de minderjarige zelf nodig;
- mensen op openbare plaatsen: voor het fotograferen van mensen op openbare plaatsen is geen toestemming vereist zolang de foto anoniem is, er geen winstbejag wordt nagestreefd en de afgebeelde personen niet worden gekwetst of belachelijk gemaakt;
- verdachten en criminelen: dit is een omstreden geval waarbij vaak de afweging dient te worden gemaakt tussen het informatierecht en het portretrecht.
Het is belangrijk steeds het onderscheid te zien tussen de toestemming tot het nemen van een foto" en de toestemming tot het publiceren van de foto". Dit zijn immers twee verschillende zaken. Wanneer de fotograaf op voorhand plannen heeft om de foto te publiceren zijn, kan hij maar best meteen toestemming hiervoor vragen. Het portretrecht of recht op afbeelding kan het onderwerp vormen van een contract. Het recht op afbeelding is een onoverdraagbaar persoonlijkheidsrecht, maar met een vermogensrechtelijke dimensie. Dit maakt de exploitatie van een afbeelding mogelijk. Een dergelijk contract moet door de afgebeelde worden ondertekend en concreet omschreven zijn. Het recht op afbeelding kan op elk moment en in ieder geval door de geportretteerde worden ingetrokken, zolang er hierbij geen misbruik is van zijn kant.
Bron: ELS MICHIELSEN en ANNEMIE ROSSENBACKER, Auteursrecht en erfgoed: Handleiding tot het vermijden van uitschuivers, Culturele Biografie Vlaanderen, 2004, 52 p.
Voor meer informatie over panoramavrijheid, zie 27 JUNI 2016. - Wet tot wijziging van het Wetboek van economisch recht met het oog op de invoering van de panoramavrijheid.
Voor meer informatie over het portretrecht, zie ook COMMISSIE VOOR DE BESCHERMING VAN DE PERSOONLIJKE LEVENSSFEER, Recht op afbeelding
Inroepen uitzondering voor pedagogische doeleinden?
Kan ik de uitzondering voor pedagogische doeleinden inroepen om beschermde werken te plaatsen op de website van mijn pedagogische instelling zonder de toestemming van de rechthebbenden?
Nee. Een website is voor iedereen toegankelijk en gaat dus verder dan het toepassingsveld van de uitzondering voor pedagogische doeleinden. De pedagogische uitzondering is beperkt tot “gesloten transmissienetwerken van de instelling” (artikelXI.190 8° Wetboek van economisch recht).
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Wat met hyperlinks naar beschermde inhoud?
Moet ik auteursrechten of naburige rechten betalen als mijn website een hyperlink bevat naar een beschermde inhoud (muziek, film, ...)?
Verwijst de hyperlink naar een inhoud die vrij toegankelijk is voor iedereen, dan is er geen nieuwe mededeling aan het publiek en moet je dus geen auteursrecht betalen.
Verwijst de hyperlink naar informatie die niet voor iedereen toegankelijk is (bv. enkel toegankelijk voor de abonnees) dan gaat het om een nieuwe mededeling aan het publiek. Je moet dan opnieuw de rechten verkrijgen van de rechthebbende(n).
Let wel: indien je website uitsluitend bestaat uit hyperlinks die hernoemd zijn naar titels van persartikels dan kan dit een auteursrechtelijk relevante reproductie uitmaken van de titels en dien je toestemming te verkrijgen van de rechthebbende(n).
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Visuele kunst op website plaatsen?
Wat moet ik doen om een werk van visuele kunst op mijn website te plaatsten (foto, tekening, beeldhouwwerk, schilderij, design, architectuur, ...)?
Belgische beheersvennootschap: SOFAM
Ga naar de website van SOFAM. Klik op “Informatie”, dan op “Tarieven”, daarna op "Belgische tarieven". Download het PDF-bestand. Raadpleeg het deel van het document over internet (blz. 35). Daar vind je het toepasselijke tarief. Keer terug naar de Nederlandstalige versie van de homepage en klik op "info@sofam.be" om een prijsofferte voor een licentie aan te vragen. Die offerte wordt opgemaakt op basis van het tarief.
Buitenlandse beheersvennootschappen
Als het werk waarvan je gebruik wil maken niet in het repertoire van SOFAM zit, zit het misschien in dat van een van de buitenlandse beheersvennootschappen die vermeld zijn onder “Tarieven” / “Buitenlandse tarieven”. Daar word je doorverwezen naar de sites van Groot- Brittannië, Nederland, Frankrijk, Duitsland, Spanje, Zwitserland, Zweden en Oostenrijk. Je volgt dan de procedure van de site(s) die je aanbelangt (aanbelangen).
Daarnaast kun je eveneens een aangifte doen voor het verkrijgen van wereldwijde licenties voor het gebruik op internet van werken van visuele kunst van 30.000 artiesten. Dit kan via de website www.onlineart.info, waarvan zowel SOFAM als SABAM lid zijn. Het systeem genereert licenties voor de reproductie van de werken op een website of intranet, voor het downloaden, of voor “Pay per view”.
SABAM
Maakt het werk deel uit van het repertoire van SABAM, ga dan naar de website van SABAM en klik op “Voor iedereen” en dan op "grafische en visuele kunsten".
Vervolgens kunt u:
- naar de tarieven gaan door op "Tarief" te klikken. Op die manier krijg je toegang tot een document waarin op het einde onder de categorie “Multimedia” de tarieven “Internet & Intranet” beschreven staan (pagina 34);
- een licentieaanvraag doorsturen door te klikken op "Aangifte" en de instructies te volgen.
Werken "vrij van rechten"
Om aan alle bijdragen te ontsnappen, kun je op je site ook uitsluitend muziek, afbeeldingen of films plaatsen die “vrij van rechten” zijn, ook wel “creative commons” genoemd.
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Persartikels op website plaatsen?
Wat moet ik doen om persartikels op mijn website te plaatsten?
Artikelen uit de Franstalige / Duitstalige Belgische dagbladpers
Om de nodige toestemming te verkrijgen, ga naar http://www.copiepresse.be en klik onderaan op de pagina onder "MODULE DE CALCUL EN LIGNE" op "Accédez au module". Antwoord op de vragen naargelang je situatie en het gewenste gebruik (vermoedelijk “internet”). Wanneer je de procedure bevestigt, ontvang je een overzichtsmail en een pre-bestelnummer; je wordt vervolgens gecontacteerd voor het opstellen van een contract.
De leden-uitgevers van Copiepresse hebben allen een overeenkomst gesloten met SAJ-JAM om de rechten te beheren voor de journalisten die hun rechten niet rechtstreeks hebben overgedragen aan deze uitgevers. De licenties van Copiepresse dekken dus zowel de rechten van de uitgevers als deze van de journalisten.
Artikelen uit de Franse of Luxemburgse dagbladpers
Ga naar http://www.copiepresse.be en klik op "RÉPERTOIRES & TARIFS". Ga naar "Autres répertoires gérés par Copiepresse (mandats)".
Je krijgt de Franse tarieven door te klikken op "Répertoires et tarifs presse française" onder "Mandat octroyé par le CFC (France)".
Je krijgt de Luxemburgse tarieven door te klikken op "Répertoires et tarifs presse luxembourgeoise" onder "Mandat octroyé par Luxorr". Ga naar het aangifteformulier door te klikken op "Formulaires de déclaration".
Artikelen uit de Vlaamse dagbladpers
De licenties van License2publish dekken zowel de rechten van de uitgevers als de rechten van de journalisten. In die paar gevallen dat er toestemming wordt gevraagd voor een artikel waar de uitgever niet over de rechten beschikt, wordt doorverwezen naar de journalist in kwestie aangezien die niet noodzakelijk lid is van de SAJ-JAM voor het beheer van deze rechten.
Om de nodige toestemming te kijgen, ga naar de website van License2publish. Klik onder "Licenties" op "Tarieven" en raadpleeg de verschillende tarieven die verband houden met de verspreiding op het internet. Klik op "Vraag een licentie aan" om toegang te krijgen tot het aangifteformulier.
Artikelen uit de periodieke pers van België
Repropress garandeert dat de licenties die ze toekent zowel de rechten van de uitgevers als de rechten van de journalisten omvatten (ofwel omdat de uitgever de rechten rechtstreeks bij de journalist heeft verkregen, ofwel omdat de uitgever een overeenkomst met de JAM heeft afgesloten). Om de benodigde toestemming te verkrijgen, ga je naar de website van Repropress, klik op "Contact" en stuur je aanvraag naar het vermelde e-mailadres.
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Letterkundig werk op website plaatsen?
Wat moet ik doen als ik een letterkundig werk op mijn website wil plaatsen?
Doorgaans richt je je tot de uitgever. Wanneer de uitgever is aangesloten bij SABAM, is het collectieve beheer van toepassing. In dat geval moet de volgende werkwijze worden gevolgd:
Ga naar de website van SABAM en klik op “Voor iedereen”.
Klik daarna achtereenvolgens op “Literatuur” en “Tarief voor literaire reproducties”. Je krijgt dan toegang tot een document met de tarieven voor letterkundige werken, inclusief de tarieven voor gebruik op het internet (blz. 15).
Klik op “Klik hier voor eLicensing” en volg de instructies.
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Downloadbare muziekwerken op website plaatsen?
Wat moet ik doen als ik op mijn website muziekwerken downloadbaar wil aanbieden?
Ga naar de website van SABAM en klik op “Voor iedereen”. Klik daarna achtereenvolgens op “Muziek”, “Internet” en “tarief voor de online distributie van muziekwerken”. Het tarief verschijnt.
Je aanvraag kun je indienen via eLicensing. Het gebruik van de rechten van de producenten en van de vertolkende en uitvoerende kunstenaars valt niet onder de billijke vergoeding. Het ressorteert onder het exclusieve recht.
Noch de beheersvennootschap van de vertolkende en uitvoerende kunstenaars “PlayRight”, noch die van de producenten “SIMIM” staat in een dergelijk geval in voor het collectieve beheer van dat recht.
Dat betekent
- dat de houder van de website geen vorderingen moet verwachten van die twee vennootschappen en
- dat de enige manier om geen enkele vordering te moeten vrezen, een individuele onderhandeling is, rechtstreeks met de houders van de naburige rechten.
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Muziek op website plaatsen?
Wat moet ik doen als ik muziek op mijn website wil plaatsen?
Achtergrondmuziek op de website van mijn vereniging of instelling Via de one-stop-shop Unisono kun je zowel de auteursrechten als de naburige rechten van de producenten afdekken. Unisono is een samenwerking tussen SABAM en SIMIM. Ga naar de website eengemaakte aangifte, klik op “Nederlands”, vervolgens op "Tarievensimulator", “Achtergrondmuziek op bedrijfswebsites” en "Volgende".
Vul de gevraagde gegevens in en het tarief verschijnt. Klik op “Aangifte” en volg de instructies.
Je kunt ook een aangifteformulier afdrukken en invullen. Voor sommige sectoren zijn er aangepaste formulieren. De gebruikslicenties kunnen uitsluitend verleend worden onder de volgende cumulatieve voorwaarden:
- de totale duur van de gebruikte muziekstukken mag de 15 minuten NIET overschrijden;
- niet-downloadbaar formaat;
- geen webradio-toepassing;
- geen reclame-, promotie- of animatiespots (flash, video, enz.).
Voldoet je website niet aan deze voorwaarden dan moet je bij elke rechthebbende van de gebruikte muziek de toestemming vragen.
Muziekwerken of videoclips “on demand” ter beschikking stellen op mijn website (streaming)
Om de auteurs-componisten te vergoeden, ga naar de website van SABAM en klik op “Voor iedereen”. Klik daarna achtereenvolgens op “Muziek”, “Internet” en “tarief muziek streaming”. Het tarief verschijnt.
Je aanvraag kan je indienen via eLicensing. De rechten van de producenten en van de vertolkende en uitvoerende kunstenaars vallen niet onder de billijke vergoeding maar onder het exclusieve recht.
De beheersvennootschap van de vertolkende en uitvoerende kunstenaars “PlayRight” staat niet in voor het collectieve beheer van dat exclusieve recht, omdat die exclusieve rechten doorgaans aan de producenten worden overgedragen.
Muziekwerken
Indien je muziekwerken on-demand wil aanbieden moet u zich rechtstreeks tot de producenten richten om de vereiste toestemming(en) te krijgen. Indien u deze muziekwerken echter lineair of semi-lineair (webradio) wilt aanbieden, dan kan dit via SIMIM, de beheersvennootschap van de producenten. U gaat hiervoor naar de website van SIMIM.
Onder "Webcasting/streaming" vindt u de tarieven en het aangifteformulier.
Videoclips
Indien je videoclips on-demand wil aanbieden moet je je rechtstreeks tot de videoclipproducenten richten om de vereiste toestemming(en) te krijgen. Als je die videoclips echter lineair of semi-lineair wil aanbieden dan kan dit via IMAGIA, de beheersvennootschap van de videoclipproducenten. Je gaat hiervoor naar de pagina Imagia op de website van SIMIM waar je de “Tarieven” vindt.
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Reclamespot, bedrijfsfilm of ander audiovisueel werk van commerciële aard op website plaatsen?
Wat moet ik doen als ik op mijn website een reclamespot, bedrijfsfilm of ander audiovisueel werk van commerciële aard wil plaatsen?
Ga naar de website van SABAM en klik op “Voor iedereen”. Klik daarna achtereenvolgens op “Muziek”, “Internet” en “tarief commerciële audiovisuele productie”. Het tarief verschijnt.
Je aanvraag kan je indienen via eLicensing. Voor reproductie van muziek in je bedrijfsfilms of audiovisuele werken (andere dan reclamespots) die enkel via het internet worden aangeboden, moet je ook de muziekproducenten vergoeden. Je kunt hiervoor naar de pagina “internet” op de site van SIMIM gaan. Klik dan onder “audiovisuele producties – exclusief op internet uitgezonden” op “Klik hier voor tarieven”.
Vraag een contract aan door contact op te nemen via het adres dat op diezelfde pagina vermeld staat onder “Informatie” bram.somers@simim.be, tel.: 02/7758210.
Over de rechten van de producenten en van de vertolkende en uitvoerende kunstenaars is op te merken dat het uitzenden van films op uw website onder de exclusieve rechten valt. In de praktijk worden die exclusieve rechten voornamelijk uitgeoefend door de producent van films, die niet alleen over het exclusieve recht van de producent beschikt (artikel XI.209 §1 Wetboek van economisch recht), maar ook over het exclusieve recht dat door de uitvoerende kunstenaars is overgedragen, ofwel bij overeenkomst, ofwel door het vermoeden van overdracht (artikel XI.206 Wetboek van economisch recht).
Deze situatie verklaart waarom de beheersvennootschap van de uitvoerende kunstenaars “PlayRight” niet instaat voor het collectieve beheer van dit soort rechten en waarom u zich in de eerste plaats tot de producenten moet richten.
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Factuur beheersvennootschappen aanvaarden?
Moet ik een factuur aanvaarden van een beheersvennootschap voor een werk dat, of een prestatie die geen deel uitmaakt van het repertoire van die vennootschap?
In principe mag een beheersvennootschap geen rechten innen voor het gebruik van een werk of een prestatie waarvan het beheer niet aan haar werd toevertrouwd door de rechthebbende. Op dat principe bestaan echter uitzonderingen voor de inning van
- de vergoeding voor privékopie,
- de vergoeding voor reprografie,
- de vergoeding voor openbare uitlening en
- de billijke vergoeding,
die verschuldigd zijn aan uitvoerende kunstenaars en aan producenten van fonogrammen (gevallen van wettelijke licenties).
De inning van die rechten wordt namelijk binnen het systeem van wettelijke licenties zo georganiseerd dat de rechthebbende niet kan weigeren zijn toestemming te geven voor de exploitatie van zijn werken of prestaties, voor zover hij een billijke vergoeding ontvangt voor het gebruik van zijn werken of prestaties. Het bedrag van die vergoeding wordt vastgelegd door reglementaire teksten.
Zo is ook de inning van het kabelrecht onttrokken aan het principe van het exclusieve recht van de rechthebbenden, maar er is geen vergoeding vastgelegd door een reglementaire tekst. Het betreft een geval van verplicht collectief beheer. Het komt toe aan de beheersvennootschappen om de tarieven voor de exploitatie van werken en prestaties via doorgifte via de kabel vast te leggen.
In de aangehaalde gevallen, ongeacht of het werk of de prestatie al dan niet deel uitmaakt van het repertoire van de vennootschap die instaat voor de inning, zijn de rechten verschuldigd zodra is voldaan aan de gebruikscriteria die zijn vastgelegd door ofwel de reglementaire teksten ofwel de beheersvennootschappen.
Als de uitvoerende kunstenaars en de producenten van fonogrammen op zekere wijze hebben afgezien van de billijke vergoeding die hen verschuldigd is, mag de beheersvennootschap die niet innen.
Als je daarbij van een wettig belang doet blijken, kun je ter plaatse of schriftelijk het gehele repertoire van een beheersvennootschap raadplegen.
Kan ik inzage krijgen in het repertoire van een beheersvennootschap?
Ja.
Je vraagt dit aan de beheersvennootschap in kwestie, indien je wenst te weten of een werk deel uitmaakt van het repertoire van een beheersvennootschap.
Je moet daarbij wel een wettig belang doen blijken.
De beheersvennootschap moet u binnen een termijn van drie weken vanaf de ontvangst van uw verzoek antwoorden (artikel XI.255 Wetboek van economisch recht).
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Dubbele betaling beheersvennootschappen?
Ik heb de auteursrechten al betaald en er wordt mij nog een factuur gestuurd. Is dat geen dubbelop?
Het kan dat u voor het gebruik van een werk meerdere facturen ontvangt.
De reden hiervoor is dat bij de creatie van een werk vaak meerdere makers betrokken zijn. Een liedje, bijvoorbeeld, wordt geschreven door een componist en een tekstschrijver, zonder dat die twee functies noodzakelijk in één en dezelfde persoon zijn verenigd. Zo ook is de zanger niet noodzakelijk de componist, en bij de opname van de muziekband zijn meerdere muzikanten, een gitarist, pianist, drummer,... betrokken. Tot slot zal ook de financiële inbreng van de producer nodig zijn om ervoor te zorgen dat het werk tot stand kan komen.
Die verschillende personen beschikken elk over een exclusief recht om de reproductie of de communicatie van het werk toe te staan of te verbieden. Die rechthebbenden verenigen zich doorgaans in beheersvennootschappen, waaraan ze een mandaat toevertrouwen voor het beheer van de rechten die verbonden zijn aan hun werken of prestaties. Wanneer je een werk wilt reproduceren of verspreiden, moet je bijgevolg een veelheid aan toestemmingen verkrijgen. De facturen kun je krijgen van ofwel de beheersvennootschappen, ofwel van de rechthebbenden zelf, wanneer die ervoor hebben gekozen hun rechten zelf te beheren.
Bovendien kan het gebruik van een werk betrekking hebben op verschillende exploitatiewijzen van dat werk. Zo kan een muzikaal werk eerst worden gereproduceerd op een geluidsdrager, om vervolgens aan een publiek te worden meegedeeld. Dit zal onvermijdelijk de toepassing van twee afzonderlijke tariefregels met zich meebrengen, en bijgevolg de ontvangst van twee facturen die daarop betrekking hebben.
Meerdere initiatieven beogen de vereenvoudiging op dit vlak. Wanneer je bijvoorbeeld muziek wenst uit te zenden, kun je je aangifte voor zowel de auteursrechten (SABAM) als voor de naburige rechten (billijke vergoeding) doen via de website eengemaakte aangifte.
Ook het afspelen van muziek op de werkvloer wordt voor zowel de auteursrechten als de naburige rechten geregeld door hetzelfde portaal met de naam Unisono.
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Aanvechten vaststellingen van agent beheersvennootschap?
Kan ik de vaststellingen van een door een beheersvennootschap aangewezen agent betwisten?
De vaststellingen van de agenten door de beheersvennootschappen aangewezen gelden tot het tegendeel is bewezen. De andere bewijsmiddelen van gemeen recht blijven toegelaten (bewijs door getuigen, schriftelijk bewijs of begin van schriftelijk bewijs).
De uitgevoerde vaststellingen door een niet-erkende agent kunnen dus in aanmerking worden genomen, maar hebben geen particuliere bewijswaarde. (De agenten worden erkend op basis van artikel XI.269 Wetboek van economisch recht, en beëdigd overeenkomstig artikel 572 van het Gerechtelijk Wetboek.)
De erkende agenten hebben geen enkele bevoegdheid van gerechtelijke politie. Ze hebben dus enkel het recht op zoek te gaan naar informatie binnen dezelfde grenzen als een gewone burger. Ze hebben geen bevoegdheid om zich toegang te verschaffen tot privéplaatsen of, behalve in de gevallen bepaald door de wet, om zich kopieën van bepaalde documenten te laten overhandigen.
Ze kunnen alleen maar feiten vaststellen die mogelijkerwijs een inbreuk vormen op de rechten erkend door de Auteurswet, voor zover die feiten plaatsgrijpen op een publieke plaats.
Aangezien de vaststellingen van een erkende agent gelden tot bewijs van het tegendeel, moet de gebruiker in geval van betwisting die vaststellingen weerleggen, aan de hand van bewijzen. Hij moet in eerste instantie deze vaststellingen betwisten bij de betrokken beheersvennootschap(pen). Dat bewijs kan met alle rechtsmiddelen worden geleverd (getuigen, schriftelijk bewijs, vermoedens, begin van bewijs bij geschrift...).
De controledienst van de vennootschappen voor het beheer van de auteursrechten is bevoegd om de wettelijkheid van de bevindingen van de erkende agenten na te gaan.
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Factuur Reprobel?
Reprobel stuurt mij een factuur, maar ik fotokopieer geen auteursrechtelijk beschermde werken. Wat moet ik doen?
Als je geen auteursrechtelijk beschermd werk reproduceert, moet je dat meedelen aan Reprobel. Dit kun je doen
- per (aangetekende) brief,
- per e-mail (questions@reprobel.be),
- per fax (02 551 08 85).
Vermeld steeds je Reprobelnummer.
Reprobel mag je geen factuur sturen louter omdat je een apparaat hebt (kopieertoestel, fax, scanner,...).
Je moet wel de evenredige vergoeding voor reprografie betalen als je auteursrechtelijk beschermde werken reproduceert.
Contact: Reprobel, de Meeûssquare 23 bus 3, 1000 Brussel
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Raming Reprobel over gemaakte kopieën betwisten?
Hoe kan ik de raming van Reprobel over het aantal kopieën van beschermde werken die ik zou gemaakt hebben, betwisten?
Indien je niet akkoord gaat met de raming van Reprobel en niet wenst over te gaan tot betaling, moet je Reprobel aanschrijven en uitleggen waarom je het aantal gefactureerde kopieën betwist.
Je kunt dit doen
- per (aangetekende) brief,
- per e-mail,
- per fax (02 551 08 85).
Vermeld steeds je Reprobelnummer.
Indien er geen oplossing volgt, kan Reprobel een of meerdere deskundige(n) aanstellen, hetzij in onderling overleg met jou, hetzij op eigen initiatief. De deskundige maakt een raming van het aantal kopieën van beschermde werken die je tijdens de beschouwde periode maakte.
Als Reprobel de deskundige aanstelde, moet het de kosten betalen die de deskundige maakte. Als Reprobel de deskundige aanstelde in overleg met jou, dan delen Reprobel en jij de kosten.
Contact: Reprobel, de Meeûssquare 23 bus 3, 1000 Brussel
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Factuur billijke vergoeding?
Wat is de billijke vergoeding en wie mag ze me facturen?
De billijke vergoeding is de vergoeding die je verschuldigd bent aan de beheersvennootschappen die de uitvoerende kunstenaars en de producenten vertegenwoordigen.
Je moet deze vergoeding betalen wanneer je in een publieke ruimte opgenomen muziek (cd, mp3, radio,...) afspeelt.
SIMIM (vertegenwoordigt de producenten) en PlayRight (vertegenwoordigt de uitvoerende kunstenaars) staan in voor de inning van de billijke vergoeding. Zij hebben Outsourcing Partners nv en Honebel cv (voor de Horeca) opdracht gegeven om de billijke vergoeding te innen.
Indien je niet betaalt, kan het incassobureau Intrum nv optreden.
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Laattijdige aangifte billijke vergoeding?
Voor de organisatie van een tijdelijke activiteit ontvang ik een factuur met een bijkomend forfaitair tarief op de billijke vergoeding wegens laattijdige aangifte. Mag de firma die de billijke vergoeding factureert zo’n extra bedrag vragen?
Dat mag.
Een tijdelijke activiteit moet je minstens vijf werkdagen voorafgaand aan de activiteit aangeven bij de betrokken beheersvennootschappen. Doe je dat niet, dan mag de beheersvennootschap je een bijkomend forfaitair bedrag vragen. Dit bedraagt 15% van de billijke vergoeding, met een minimum van 125,24 euro (dit bedrag wordt geïndexeerd).
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Betalingsverzoek billijke rechten voor evenement ondanks jaarovereenkomst?
Outsourcing Partners nv of Honebel cv, die voor de inning van de billijke vergoeding gemandateerd zijn, sturen mij een betalingsverzoek voor een evenement terwijl er voor de zaal waarin het evenement plaatsvindt al een jaarovereenkomst is afgesloten. Kan dit?
Ook als voor de zaal waar het evenement plaatsvindt, een jaarovereenkomst gesloten is voor de billijke vergoeding, kun je nog een betalingsverzoek voor billijke vergoeding krijgen.
Een jaarovereenkomst dekt immers niet noodzakelijk alle evenementen. Als er een jaarovereenkomst “met drank” gesloten werd en je organiseert een evenement “met dans”, dan is dit evenement niet door de jaarovereenkomst gedekt. Je moet een specifieke aangifte voor het evenement indienen.
Een jaarovereenkomst waarbij evenementen “met drank” gedekt worden, omvat zowel de evenementen waar drank verkrijgbaar is, als deze waar geen drank verkrijgbaar is.
Ter herinnering, SIMIM (vertegenwoordigt de producenten) en PlayRight (vertegenwoordigt de uitvoerende kunstenaars) zijn de beheersvennootschappen die de billijke vergoeding innen. Zij hebben Outsourcing Partners nv en Honebel cv (voor de Horeca) gemandateerd om de inningen te verrichten.
In geval van het uitblijven van betaling kan het incassobureau Intrum nv optreden.
Nuttige adressen
- Outsourcing Partners nv, Martelaarslaan 53-55, 9000 Gent, tel: 02 710 51 00 (elke werkdag van 9.00 tot 15.30 uur), fax: 02 710 51 10
- Honebel cv, Sint-Goriksstraat 10, 1000 Brussel, tel: 02 514 27 33 (elke werkdag van 9u tot 12u en van 13u tot 16u)
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Terugvordering billijke vergoeding voor meerdere jaren?
Outsourcing Partners nv of Honebel cv die voor de inning van de billijke vergoeding gemandateerd zijn, sturen een betalingsverzoek waarin de billijke vergoeding voor meerdere jaren wordt teruggevorderd. Kan dit?
Indien je op een publieke plaats (winkel, café,...) opgenomen muziek afspeelt, moet je een billijke vergoeding betalen (overeenkomstig art. 42 van de wet van 30 juni 1994 betreffende het auteursrecht en de naburige rechten, BS 27 juli 1994).
De billijke vergoeding kan tot vijf jaar terug gevorderd worden op voorwaarde dat er tijdens deze periode effectief opgenomen muziek werd afgespeeld. De inningsvennootschap moet wel bewijzen dat je tijdens de door hen gevorderde periode daadwerkelijk muziek afspeelde.
Als je een dergelijk betalingsverzoek ontvangt en je gaat hiermee niet akkoord, dan moet je de inningsvennootschap van de billijke vergoeding een aangetekende brief sturen. Daarin vraag je om de bewijzen waaruit blijkt dat je de voorgaande jaren opgenomen muziek op een publieke plaats afgespeeld heeft.
Ter herinnering, SIMIM (vertegenwoordigt de producenten) en PlayRight (vertegenwoordigt de uitvoerende kunstenaars) staan in voor de inning van deze billijke vergoeding. Zij hebben Outsourcing Partners nv en Honebel cv (voor de Horeca) gemandateerd om de inningen te verrichten.
In geval van het uitblijven van betaling kan het incassobureau Intrum nv optreden.
Nuttige adressen Outsourcing Partners nv, Martelaarslaan 53-55, 9000 Gent, tel: 02 710 51 00 (elke werkdag van 9.00 tot 15.30 uur), fax: 02 710 51 10 Honebel cv, Sint-Goriksstraat 10, 1000 Brussel, tel: 02 514 27 33 (elke werkdag van 9u tot 12u en van 13u tot 16u)
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Zelf als rechthebbende te laat auteursrechtenvergoeding ontvangen?
Ik ben rechthebbende en denk dat mijn beheersvennootschap mij te laat heeft betaald. Wat kan ik doen?
De beheersvennootschappen moeten de nodige maatregelen treffen om de rechten die zij innen binnen de 24 maanden na inning te verdelen (artikel XI.252 §2 Wetboek van economisch recht).
Deze bepaling verplicht de beheersvennootschappen eveneens om aan te geven welke rechten niet binnen de 24 maanden na hun inning werden verdeeld, en wat de redenen daarvoor zijn.
Wanneer je rechten niet binnen de 24 maanden werden verdeeld, is het dus aan jou om uitleg te vragen aan je beheersvennootschap.
Wanneer je die niet krijgt, of wanneer je niet tevreden bent met de uitleg, kun je je richten tot de rechtbank. Ofwel signaleer je je probleem bij de dienst die bevoegd is voor de controles op de vennootschappen voor het beheer van auteursrechten en naburige rechten.
Uw probleem signaleren kan via deze pagina.
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.
Zelf als rechthebbende te weinig auteursrechtenvergoeding ontvangen?
Ik ben rechthebbende en denk dat mijn beheersvennootschap mij te weinig heeft betaald. Wat kan ik doen?
Om te weten te komen welk bedrag je door de beheersvennootschap verschuldigd is, raadpleeg de verdelingsregels van je beheersvennootschap. Indien je de verdelingsregels niet ter beschikking heeft, kan deze aanvragen bij je beheersvennootschap. Die laatste is immers gehouden deze door te sturen binnen een termijn van drie weken (artikel XI.252 §1 Wetboek van economisch recht).
Indien je meent dat de regels niet correct toegepast werden, dien je eerst je beheersvennootschap te contacteren en kan je bij hen een klacht indienen waarop je binnen de maand antwoord dient te krijgen. Indien de beheersvennootschap voet bij stuk houdt en je nog steeds niet akkoord gaat, kun je je tot de rechtbank te richten.
Ofwel signaleer je je probleem bij de dienst die bevoegd is voor de controles op de vennootschappen voor het beheer van auteursrechten en naburige rechten. Uw probleem signaleren kan via deze pagina.
Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, FAQ Auteursrecht.