Publicatie:Duurzame koppelingen tussen kunstwerken, archieven en publicaties

Uit Meemoo Kennisbank
Naar navigatie springen Naar zoeken springen


Samenvatting

Dit rapport behandelt de eindresultaten van het traject ‘Duurzame koppelingen tussen kunstwerken, archieven en publicaties’ (2015-2016). In het kader van dit traject werden er persistente URI’s van kunstwerken aan bibliotheek- en archiefmateriaal gekoppeld en omgekeerd. Hierdoor werden museum-, bibliotheek- en archiefcollecties op een vernieuwende manier toegankelijk gemaakt zodat de bezoekers van (digitale) museumcollecties de weg naar bibliotheken en archieven en omgekeerd zouden kunnen vinden. Op basis van de resultaten van de pilootprojecten werd er een Best Practice Gids voor persistente URI's voor het brede erfgoedveld gemaakt.

Dit traject werd uitgevoerd in opdracht van het Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media van de Vlaamse overheid en ging van start op 14 december 2015.


Referentie
Titel Duurzame koppelingen tussen kunstwerken

archieven en publicaties (Voorkeurstitel)

Locatie [ ]
Uitgever
Jaar van uitgave 2016
Rechten CC-BY-SA
Persistent ID


Trefwoorden

rapport | bibliotheekcollecties | archiefcollecties | museumcollecties | audiovisuele collecties | documentaire collecties | linked (open) data | digitaal archiveren | bewegende beelden | tekst | rasterbeelden |

Auteur(s)

  • Alina Saenko (Packed vzw)
  • Bert Lemmens (Packed vzw)

Partners

Collectiebeherende instellingen met kunstcollecties

  • Vlaamse Kunstcollectie (VKC)
  • KMSKA
  • MSK Gent
  • Groeningemuseum
  • M HKA,
  • S.M.A.K.
  • Mu.ZEE

Collectiebeherende instellingen met archieven

  • AMSAB-ISG
  • Archief voor Hedendaagse Kunst in België (AHKB)
  • Het Rijksarchief Belgie
  • Nationaal Archief Nederland

Collectiebeherende instellingen met publicaties

  • UGent Bibliotheek
  • KU Leuven LIBIS
  • Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience
  • Bibliothèque nationale de France

Overkoepelende databanken

  • Lukas
  • VIAA
  • Kunstenpunt
  • Cultuurconnect
  • ANET (Brocade)
  • DAMS Antwerpen
  • Archiefbank Vlaanderen
  • KIK-IRPA

Kenniscentra

  • V-ICT-OR
  • Digitaal Erfgoed Nederland


Projectbeschrijving

Dit traject is vervolg op projecten ‘Persistente identificatie’-project (2013-2014) en Persistente identificatie en open cultuur data (2015). In het voorgaande traject omtrent persistente identificatie (2013 - 2015) werden 35.000 kunstwerken in zeven musea, twee digitale collecties en de collectie van de Vlaamse Gemeenschap geïdentificeerd met een persistente Uniform Resource Identifier (URI). Er werden afzonderlijke URI’s gemaakt voor zowel het kunstwerk zelf als de bijhorende metadata en afbeelding om de doorzoekbaarheid en vindbaarheid van de collecties te verbeteren. En tot slot werd er werk gemaakt van koppeling tussen persistente URI’s en de bestaande webpagina’s en afbeeldingen op het web met behulp van een specifiek hiervoor ontwikkelde resolver-tool.

Screen Shot 2016-12-08 at 11.21.31.png

Een nieuwe stap bestond erin om duurzame koppelingen te leggen tussen collecties uit de museum-, archief- en bibliotheeksector met behulp van deze persistente URI’s. Enerzijds werden er in museumdata met behulp van persistente URI’s verwijzingen gemaakt naar archiefmateriaal en publicaties. Hierdoor wordt museumdata verrijkt met informatie over gerelateerde publicaties en archieven waardoor onderzoekers en het brede publiek sneller hun weg vinden naar externe bronnen over een kunstwerk. Anderzijds werden de collecties en archieven van bibliotheken en archiefinstellingen doorzoekbaar gemaakt met behulp van de persistente URI’s die tijdens het voorafgaande traject aan 35.000 kunstwerken werden toegekend. In deze volgende stap kunnen de acties zich zowel richten op kunstcollecties, archieven en bibliotheekcollecties die beheerd worden door de partners die vandaag reeds bij de voorgaande fases van het PID-traject zijn betrokken als om kunstcollecties, archieven en bibliotheekcollecties die beheerd worden door andere instellingen.

Met dit project werd het werk uit de voorgaande fases van het PID-traject zichtbaar voor museum-, archief- en bibliotheekbezoekers: enerzijds leiden kunstwerken naar boeken en archieven over de kunstwerken, anderzijds leiden boeken en archieven naar de kunstwerken die erin beschreven worden.

Het project ‘Duurzame koppelingen tussen kunstwerken, archieven en publicaties’ omvat een aantal pilootprojecten waarbij telkens een museumcollectie vervlochten wordt met een verwante bibliotheek of archiefcollectie. Die vervlechting bestaat uit het uitwisselen en documenteren van persistente URI’s in de collectiedata. Die URI’s kunnen vervolgens gebruikt worden om duurzame links te maken op het web en om collectiedata te verrijken en beter doorzoekbaar te maken. Deze pilootprojecten vormen meteen een aanleiding om andere protocollen voor persistente identificatie die gangbaar zijn in de bibliotheek- en archiefwereld te toetsen aan de praktijk die we geïntroduceerd hebben in de museumsector.

Doelstelling

  • Lancering van een reeks pilootprojecten waarbij telkens een museumcollectie vervlochten wordt met met een verwante bibliotheek of archiefcollectie. Die vervlechting bestaat uit het documenteren van persistente URI’s in elkaars collectiebeheersystemen en het vindbaar maken van de links in elkaars webportaal.
  • In ditzelfde pilootproject wordt telkens getracht om de eigen collectiedata te verrijken met collectiedata uit de verwante collectie. Die verrijking wordt gerealiseerd via de uitwisseling van data via exports, webportalen en API’s zoals Wikidata.
  • Op basis van de pilootprojecten wordt een Best Practice Gids voor het brede erfgoedveld gemaakt voor het gebruik van persistente URI’s bij het aan elkaar linken van verschillende collecties. De best practices worden afgeleid uit de analyse van de verschillende protocollen voor persistente identificatie uit de bibliotheek- en archiefsector en de vergelijking met de aanpak m.b.t. persistente identificatie uit de voorgaande fases van het PID-traject.

Acties

1. Pilootprojecten

  • Oproep en overlegmomenten

In de loop van het najaar 2015 - begin 2016 werd er vanuit Packed vzw een oproep gedaan in de cultureel erfgoed sector om deel te nemen aan pilootprojecten rond duurzame koppelingen van verschillende soorten collecties met behulp van persistente URI's. Dit resulteerde in een reeks van interviews en vergaderingen met de medewerkers van archieven, musea en bibliotheken in Vlaanderen en België waarbij hun aanpak van persistente URI's en de mogelijkheden voor interessante pilootprojecten werden besproken.

  • Pilootprojecten

In 2016 werden er negen pilootprojecten voor het koppelen en verrijken van collecties van kunstwerken, archieven en bibliotheken geselecteerd en uitgewerkt. In de loop van die projecten werden de bestaande praktijken en de nodige handleidingen voor het toepassen en uitwisselen van persistente URI’s in Vlaanderen en in het buitenland in kaart gebracht. De resultaten van elke pilootproject kan men hieronder bekijken.

  • Ondersteuning Resolvers

De partners werden in functie van de pilootprojecten ondersteund bij het uitwerken van de acties van het voorgaand traject Publicatie:Hoe word ik data-uitgever?, nl. het configureren van de resolver-tool, het activeren van persistente URI’s voor de volledige collectie, het documenteren van pURI’s in hun collectiebeheersystemen.

  • Eindvergadering met alle partners

Tijdens de eindvergadering op 2 december 2016 werden de resultaten van alle pilootprojecten aan de partners getoond. Men kon toen ervaringen uitwisselen met andere instellingen en feedback geven.

2. Best Practice Gids

Er zal aan de hand van de resultaten van de pilootprojecten een best practice gids worden geschreven i.v.m. het toepassen en uitwisselen van persistente URI’s voor de collecties binnen de kunsten- en cultureel erfgoedsector.

Deliverables

Publicatie:

Publicatie:Handboek Persistente URI’s voor cultureelerfgoedcollecties

Pilootprojecten:

Koppeling tussen kunstwerken en externe data- en beeldbanken:

Koppeling tussen kunstwerken, bibliotheek- en archiefmateriaal:

Aanbevelingen

Om verschillende collecties duurzaam aan elkaar te kunnen koppelen met behulp van persistente URI's dient:

- een collectiebeherende instelling:

  • een authority te worden voor dingen die je in je collectie beheert door de 'real-life objecten' te identificeren met workPIDs op het moment van registratie in je systeem (ongeacht of er al iets online over werd gepubliceerd of niet);
  • de workPIDs van objecten te gebruiken in communicatie met externe partijen om zo een duurzame link te leggen en anderen partijen een mogelijkheid te geven om duidelijk naar je objecten te verwijzen (zo kan je gemakkelijk info en beelden over specifieke objecten bij externen opvragen);
  • data en beelden die je zelf over je objecten publiceert ook te voorzien van persistente URI's (via een resolver);
  • de gekozen Resolver-infrastructuur beheren;
  • workflows van uitwisseling van persistente URI's uit te werken en op te volgen;
  • een oplossing voor persistente URI's te zoeken bij een duurzame externe partij indien je als instelling zelf niet in staat bent om een infrastructuur hiervoor op te stellen en te onderhouden (tijdens de eindvergadering op 02/12/2016 werden verschillende opties besproken die verder in 2017 onderzocht moeten worden, zijnde: een externe authority (bijvoorbeeld Wikidata of CONA van Getty Institute ) of binnen de sector bij de Vlaamse Overheid of andere overkoepelende databanken)

- een externe data- of beeldbank:

  • bestaande workPIDs voor objecten, toegekend door een collectiebeherende instelling te hergebruiken om je data en beelden aan 'real-life objecten' duurzaam te linken;
  • eigen data en beelden over die 'real-life objecten' te voorzien van persistente URI's (via een resolver) zodat men specifiek naar je beelden of data kan duurzaam verwijzen;
  • de gekozen Resolver-infrastructuur beheren
  • workflows voor uitwisseling van persistente URI's uit te werken en op te volgen

Contactgegevens

Bert Lemmens
meemoo
Kleindokkaai 9a
bert.lemmens@meemoo.be
+32 (0)9 298 05 01

Alina Saenko
meemoo
Kleindokkaai 9a
alina.saenko@meemoo.be
+32 (0)9 298 05 01

Overgenomen van "https://www.projectcest.be/w/index.php?title=Publicatie:Duurzame_koppelingen_tussen_kunstwerken,_archieven_en_publicaties&oldid=50499"